Ξενάγηση στο Μουσείο Γρίφων Μεγίστης!

 

Φέτος το "εις το άπειρον" επισκέφτηκε το Μουσείο Γρίφων Μεγίστης, που βρίσκεται στο πανέμορφο και ακριτικό Καστελλόριζο. Πρόκειται για το πρώτο και μοναδικό μουσείο γρίφων στην Ελλάδα και το τέταρτο σε όλο τον κόσμο. Με τον ιδρυτή του, κ. Πανταζή Χούλη, μαθηματικό και γριφολόγο, ζήσαμε μια όμορφη διαδραστική εμπειρία και σας προσφέρουμε μια ξενάγηση στον κόσμο των γρίφων.

Στην είσοδο μας περιμένει ένας καθρέφτης με οφθαλμαπάτες, προϊόντα 3D εκτύπωσης... 

Όταν ο κ. Πανταζής Χούλης επισκεπτόταν την ιδιαίτερη πατρίδα του, το Καστελλόριζο, είχε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού του ότι κάποτε θα επιστρέψει στο νησί του για να ζήσει μόνιμα. Το Καστελλόριζο, λοιπόν, επέλεξε για να ιδρύσει το Μουσείο Γρίφων Μεγίστης το 2020 και έκτοτε να διοργανώνει εργαστήρια, μέσω των οποίων δίνει την ευκαιρία στα παιδιά να λύνουν γρίφους και να κατασκευάζουν τους δικούς τους. Καθηγητής του Πανεπιστημίου της Δυτικής Αυστραλίας έως και το 2012 και γνωστός στην κοινότητα των γρίφων με πολλές τιμητικές διακρίσεις, κατέχει μια εκτενή συλλογή από 4.000 γρίφους, 700 από τους οποίους είναι δικές του επινοήσεις και πρωτότυπα. 

Ένα μικρό μέρος της συλλογής... 

Ο κ. Χούλης μας εξηγεί ότι υπάρχουν πολλά είδη γρίφων:

✅Οι ταιριαστικοί γρίφοι, που μοιάζουν με παζλ, όπως είναι το τάνγκραμ και το οστομάχιον του Αρχιμήδη.

✅Οι αναδιπλούμενοι γρίφοι, στους οποίους πρέπει να γίνει αναδίπλωση του σχήματος. Τέτοιοι είναι ο "Θρόνος των θεών" και ο "Φατσούλας", που συνδέεται με τη διεδρική ομάδα \(D_4\), με 8 στοιχεία.

Ο "Θρόνος των θεών" πριν και μετά την αναδίπλωση 

Ο "Φατσούλας" και τα μαθηματικά που κρύβονται πίσω από τον γρίφο 

✅Οι διασυνδεδεμένοι γρίφοι, όπου στόχος είναι να τους ανοίξουμε.

✅Οι λαβύρινθοι. Λέγεται ότι ο λαβύρινθος του Δαίδαλου θεωρείται ως το πρώτο escape room στην ανθρωπότητα.

✅Οι ακολουθιακοί γρίφοι, οι οποίοι θέλουν συγκεκριμένη ακολουθία κινήσεων για να επιλυθούν. Τέτοιοι είναι οι κύβοι Rubik, που σχετίζονται με τη Θεωρία Ομάδων και οι "Πυραμίδες μέσα στη Σφαίρα".

Οι συγκεκριμένοι κύβοι Ρούμπικ, επινοημένοι από τον Πανταζή Χούλη, παραμένουν αναλλοίωτοι με τις περιστροφές-μεταθέσεις. 

Οι "Πυραμίδες μέσα στη Σφαίρα"

✅Οι ανοιγόμενοι γρίφοι, όπως το "Σπιτάκι του Καστελλόριζου", ή ο γρίφος που χρησιμοποιεί τη φυγόκεντρο για να ανοιχτεί.

Το "Σπιτάκι του Καστελλόριζου" 

✅Το ανεξήγητο αντικείμενο, όπως το "Καραβάκι μέσα σε μπουκαλάκι". 

✅Οι εκλιπόμενοι ή εξαφανιζόμενοι γρίφοι, όπως ο γρίφος με το κομμάτι σοκολάτας που λείπει. 

...και τόσοι άλλοι... 

Τρισδιάστατο Τέτρις

Το "Γριφοπούλι" 

Τα "Πανταζάρια", ζάρια σχεδιασμένα έτσι, ώστε να κερδίζεις πάντα τον αντίπαλό σου, με βάση τη Θεωρία Πιθανοτήτων. 

Οι κωνικές τομές 

Η "κούπα του Πυθαγόρα". Θεωρείται εφεύρεση του Πυθαγόρα, ο οποίος ήθελε να διδάξει στους μαθητές του την αναγκαιότητα τήρησης του μέτρου στις ζωές τους. Αν γεμίσουμε την κούπα με κρασί (ή κάποιο άλλο υγρό) πάνω από το επιτρεπόμενο όριο, η κούπα θα αδειάσει εντελώς και δεν θα χυθεί μόνο η περιττή ποσοτητα! 
Η λειτουργία της κούπας του Πυθαγόρα βασίζεται στην αρχή των συγκοινωνούντων δοχείων και στην εξίσωση Bernoulli.  

Ένας αναγραμματισμός της λέξης "ΚΑΣΤΕΛΛΟΡΙΖΟ" είναι το "ΖΕΣΤΟ ΚΟΡΑΛΛΙ".

🧮Θεσμός έχει γίνει πλέον το Φεστιβάλ Γρίφων, που διοργανώνεται από το Μουσείο Γρίφων. Στις 11-13 Οκτωβρίου 2024 θα διεξαχθεί το 4ο Φεστιβάλ Γρίφων στο Καστελλόριζο, όπου μεταξύ των προσκεκλημένων θα είναι και ο εφευρέτης του πασίγνωστου "Κύβου του Ρούμπικ", Έρνο Ρούμπικ.

🌐Μπορείτε να μαθαίνετε τα νέα του Μουσείου Γρίφων μέσα από τη σελίδα του στο Facebook: Ένωση Ιδεών, Γρίφων, Μαθηματικών (ΕΝ.Ι.Γ.ΜΑ.).

 

Καλή σχολική χρονιά!

Έργα μαθηματικής τέχνης από μαθητές του 1ου Γενικού Λυκείου Καλύμνου 

 “Τι είναι λοιπόν τα Μαθηματικά; Φαίνεται ότι έχουμε τρεις επιλογές:

– Τα Μαθηματικά είναι η ανθρωπιστική επιστήμη που υμνεί την αιώνια λογική.

– Είναι η φυσική επιστήμη που μελετά το φαινόμενο λογική.

– Είναι η τέχνη που πλάθει μορφές αιθέριας ομορφιάς από την πρώτη ύλη που ονομάζεται λογική.

Είναι όλα αυτά και άλλα. Πάνω απ’ όλα, όμως, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι τα Μαθηματικά είναι ευχαρίστηση.”

– W. T. TUTTE

Καλή και δημιουργική σχολική χρονιά!!!

"Το πιστόλι του Νεύτωνα"

Το φθινοπωρινό μεσημέρι της Θεσσαλονίκης παραχώρησε τη θέση του σ' ένα κρύο λονδρέζικο πρωινό, στα μέσα του 17ου αιώνα.  Ο νεαρός Νεύτωνας αναζητά εκδότη για τη "Μέθοδο των Ροών" του σε μια πόλη που προσπαθεί να ξεπεράσει τη μεγάλη πυρκαγιά και να αναγεννηθεί από τις στάχτες της. Στην άλλη πλευρά της Μάγχης, στο κέντρο της ευρωπαϊκής διανόησης, ο διπλωμάτης Λάιμπνιτς, απεσταλμένος ενός Γερμανού βαρόνου, προσπαθεί να πείσει τον Γάλλο βασιλιά να μην επιτεθεί στην Ολλανδία ενώ παράλληλα δίνει διέξοδο στο μαθηματικό πάθος του με τη συγγραφή του "Απειροστικού Λογισμού" του. Λίγα χρόνια αργότερα οι δυο γίγαντες της διανόησης, καθένας ξεχωριστά, δηλώνουν ότι κατέχουν την πατρότητα του "Λογισμού", μια μαθηματική ιδέα που έμελλε να αλλάξει τα πάντα στις επιστήμες.

Ο «Απειροστικός Λογισμός», τον οποίο θα περιγράφαμε συνοπτικά ως ένα σύνολο μαθηματικών εργαλείων ανάλυσης της κίνησης και της μεταβολής των σωμάτων, έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη της μαθηματικής επιστήμης και της τεχνολογίας. Η σημασία του αναγνωρίζεται σε μια ευρεία κλίμακα σύγχρονων εφαρμογών που περικλείουν τη μηχανική, τις τροχιές των δορυφόρων του GPS, το Χρηματιστήριο, την ιατρική επιστήμη κ.ά.

Η διαμάχη για τα πνευματικά δικαιώματα της ιδέας του «Απειροστικού Λογισμού», ανάμεσα στον Νεύτωνα και τον Λάιμπνιτς, δίνει το έναυσμα στον συγγραφέα, Ανδρέα Λύκο,  να υφάνει μια σύγχρονη αστυνομική ιστορία με μια σειρά εγκλημάτων.

Κεντρικό πρόσωπο, που ενώνει κατά κάποιον τρόπο όλα τα θέματα που προσεγγίζει το βιβλίο, είναι ο αστυνόμος Γιάννης Λόντσας, ανήσυχη προσωπικότητα με ενδιαφέροντα και προβληματισμούς που υπερβαίνουν κατά πολύ την κυρίαρχη αντίληψη για τους αστυνόμους και την αστυνομική έρευνα. Το γεγονός ότι δύο καθηγητές στη σύγχρονη Θεσσαλονίκη ανακαλύπτουν, σχεδόν ταυτόχρονα, την απόδειξη ενός δύσκολου μαθηματικού προβλήματος, δεν αφήνει αδιάφορο τον αστυνόμο.

Στη διαδικασία διαλεύκανσης των εγκλημάτων που σχετίζονται με πρόσωπα της επιστημονικής κοινότητας, ο Γιάννης Λόντσας θα προσπαθήσει να διερευνήσει όσο μπορεί όλα τα δεδομένα (ακόμα και σύνθετα μαθηματικά προβλήματα), τις κινήσεις των προσώπων που πιστεύει ότι συνδέονται με την υπόθεση και τις μεταβολές των στοιχείων της καθώς εξελίσσεται η έρευνα. Σε αυτή τη διεργασία, η αναζήτηση του δολοφόνου παραπέμπει στην αναζήτηση της λύσης ενός μαθηματικού προβλήματος.

Ο συγγραφέας δεν έχει στόχο να περιορίσει τον ορίζοντα του αναγνώστη σε μια κατεύθυνση. Τη στιγμή που ο τελευταίος θεωρεί ότι ακολουθεί τη ροή μιας αστυνομικής ιστορίας, η αφήγηση αλλάζει χρόνο και τόπο. Η βεβαιότητα, το καθησυχαστικό περιβάλλον μιας οικείας κατάστασης, δεν είναι, άλλωστε, εκείνο που ευνοεί την αναζήτηση της αλήθειας ούτε στην αστυνομική ούτε και στην επιστημονική της διάσταση.

Η ένταση της διαμάχης Νεύτωνα και Λάιμπνιτς είναι παρούσα σε όλο το βιβλίο. Η ανάπτυξή της, με βιογραφικά στοιχεία από την ζωή των κορυφαίων επιστημόνων και αναφορές σε ιστορικά και επιστημονικά γεγονότα της εποχής τους, παρουσιάζεται σε αυτόνομα κεφάλαια, που συνυπάρχουν αντιστικτικά με την αστυνομική ιστορία. Γεγονός που ενισχύει την αίσθηση του ευρύτερου ενδιαφέροντος που έχει ο συγγραφέας για ζητήματα που συνδέονται διαχρονικά με την αναζήτηση της αλήθειας, και τη διεκδίκηση με απόλυτο τρόπο της πατρότητας μιας λαμπρής ιδέας.